Làm lại CMND/CCCD khi không có hộ khẩu: Hướng dẫn chi tiết và cập nhật mới nhất

Việc làm lại chứng minh nhân dân (CMND) hoặc cấp căn cước công dân (CCCD) khi không có hộ khẩu hoặc nơi thường trú là một vấn đề phổ biến, đặc biệt sau khi sổ hộ khẩu giấy không còn giá trị theo Luật Cư trú 2020. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và hướng dẫn mới nhất về vấn đề này.

Yêu cầu pháp luật về cấp lại CMND/CCCD

Theo quy định hiện hành, để làm thủ tục cấp lại CMND/CCCD, bạn cần có giấy tờ chứng minh nơi thường trú. Điều này gây khó khăn cho những người chưa từng có hộ khẩu, bị mất hộ khẩu hoặc không thuộc hộ khẩu nào.

Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2021, sổ hộ khẩu và sổ tạm trú giấy không còn giá trị chứng minh cư trú. Thay vào đó, thông tin về nơi thường trú và tạm trú được quản lý trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Để làm thủ tục cấp lại CMND/CCCD, thông tin cá nhân của bạn phải được xác minh trên hệ thống này.

Hướng xử lý khi không có hộ khẩu

Nếu bạn không có hộ khẩu hoặc không xác định được nơi thường trú, bạn có thể tham khảo các hướng giải quyết sau:

• Liên hệ nơi đăng ký hộ khẩu trước đây: Nếu bạn biết nơi từng đăng ký thường trú, hãy liên hệ với công an cấp xã/phường để được xác nhận và xin cấp lại giấy tờ liên quan đến cư trú trước đây. Sau đó, bạn có thể làm thủ tục chuyển hộ khẩu (nếu đủ điều kiện) hoặc xin xác nhận cư trú để phục vụ việc làm lại CMND/CCCD.

• Nhập khẩu vào hộ khẩu người thân: Nếu có người thân đồng ý bảo lãnh, bạn có thể làm thủ tục nhập khẩu vào hộ khẩu của họ nếu đáp ứng các điều kiện về cư trú theo quy định của pháp luật (cần xác minh mối quan hệ và nơi ở thực tế).

• Xin xác nhận cư trú: Nếu không có nơi thường trú hoặc tạm trú, bạn có thể đến công an cấp xã/phường nơi đang sinh sống để xin xác nhận về cư trú thực tế hiện tại. Công an sẽ hướng dẫn bạn lập hồ sơ và phối hợp xác minh để cập nhật hoặc điều chỉnh thông tin trên cơ sở dữ liệu dân cư, từ đó đủ điều kiện cấp thẻ CCCD mới.

• Làm căn cước công dân mới: Theo quy định từ ngày 01/7/2024, bạn có thể làm thẻ căn cước công dân mới để thay thế các giấy tờ tùy thân cũ, ngay cả khi không còn sổ hộ khẩu giấy. Điều kiện là bạn phải có thông tin cư trú hợp lệ trên hệ thống quản lý dân cư. Nếu chưa có thông tin này, bạn cần phối hợp với công an để cập nhật và xác minh.

Các bước thực hiện

1. Chuẩn bị giấy tờ: Chuẩn bị các giấy tờ liên quan như giấy xác nhận thông tin cư trú, các giấy tờ cá nhân còn lưu giữ (nếu có).
2. Liên hệ công an: Đến công an cấp xã/phường nơi bạn đang sinh sống để xin xác nhận hoặc cập nhật thông tin cư trú.
3. Nộp hồ sơ: Nếu đủ điều kiện (có xác nhận hoặc thông tin đã được cập nhật trên hệ thống), nộp hồ sơ xin cấp lại CMND/CCCD theo hướng dẫn.
4. Nhập khẩu vào hộ khẩu người thân (nếu có): Chuẩn bị hồ sơ chứng minh quan hệ và đề nghị nhập khẩu theo quy định.

Lưu ý quan trọng

• Nếu không thể chứng minh nơi cư trú và không có hộ khẩu, việc cấp lại CMND/CCCD sẽ gặp nhiều khó khăn. Bạn nên chủ động liên hệ với công an xã/phường để được hỗ trợ xác minh và hướng dẫn cụ thể.
• Luật Cư trú 2020 đã bãi bỏ sổ hộ khẩu giấy. Việc xác định cư trú hiện nay dựa trên dữ liệu điện tử về dân cư.

Kết luận

Người không có hộ khẩu vẫn có thể làm lại CMND hoặc làm căn cước công dân mới. Điều quan trọng là phải đảm bảo có thông tin cư trú hợp lệ trên hệ thống quản lý dân cư hoặc có xác nhận của chính quyền địa phương nơi đang sinh sống. Khi gặp khó khăn, hãy liên hệ với công an địa phương để được hướng dẫn và hỗ trợ.