Thủ tục khởi kiện dân sự theo quy định hiện hành

Khi xét thấy quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác bị xâm hại; người có quyền khởi kiện (cá nhân; cơ quan; tổ chức) gửi đơn khởi kiện đến tòa án có thẩm quyền yêu cầu giải quyết.

 Kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu; chứng cứ chứng minh quyền; lợi ích hợp pháp của  người khởi kiện bị xâm phạm. Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu; chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu; chứng cứ hiện có để chứng minh quyền; lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu; chứng cứ khác theo yêu cầu của tòa án trong quá trình giải quyết vụ án

Người khởi kiện có thể nộp đơn trực tiếp tại tòa án; gửi qua đường bưu chính hoặc gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua cổng thông tin điện tử của tòa án

Nhận và xử lý đơn khởi kiện

Bộ phận tiếp nhận đơn sẽ nhận đơn khởi kiện do người khởi kiện nộp

Nếu nộp đơn trực tiếp; tòa án sẽ cấp giấy xác nhận cho người khởi kiện; nếu nộp đơn qua đường bưu chính thì tòa án sẽ gửi thông báo nhận đơn cho người khởi kiện (trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn); nếu nhận đơn bằng phương thức trực tuyến thì tòa án thông báo ngay việc nhận đơn cho người khởi kiện qua cổng thông tin điện tử của tòa án.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc; kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện; chánh án tòa án phân công một thẩm phán xem xét đơn khởi kiện

 Trong thời hạn 05 ngày làm việc; kể từ ngày được phân công; thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:

• Yêu cầu sửa đổi; bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn
• Chuyển đơn khởi kiện cho tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án khác;
• Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án

Thụ lý và phân công thẩm phán giải quyết vụ án

Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu; chứng cứ kèm theo; nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án thì thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí.

Thẩm phán dự tính số tiền tạm ứng án phí; ghi vào giấy báo và giao cho người khởi kiện để họ nộp tiền tạm ứng án phí.trong thời hạn 07 ngày; kể từ ngày nhận được giấy báo của tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí; người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Thẩm phán thụ lý vụ án khi người khởi kiện nộp cho tòa án biên lai thu tiền tạm ứng

án phí

Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì thẩm phán phải thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu; chứng cứ kèm theo

Trong thời hạn 03 ngày làm việc; kể từ ngày thụ lý vụ án; thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho nguyên đơn; bị đơn; cơ quan; tổ chức; cá nhân có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết vụ án; cho viện kiểm sát cùng cấp về việc tòa án đã thụ lý vụ án

Đối với vụ án do người tiêu dùng khởi kiện thì tòa án phải niêm yết công khai tại trụ sở tòa án thông tin về việc thụ lý vụ án trong thời hạn 03 ngày làm việc; kể từ ngày thụ lý vụ án    Trên cơ sở báo cáo thụ lý vụ án của thẩm phán được phân công thụ lý vụ án; chánh án tòa án quyết định phân công thẩm phán giải quyết vụ án bảo đảm nguyên tắc vô tư; khách quan; ngẫu nhiên.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc; kể từ ngày thụ lý vụ án; chánh án tòa án quyết định phân công thẩm phán giải quyết vụ án.

Đối với vụ án phức tạp; việc giải quyết có thể phải kéo dài thì chánh án tòa án phân công thẩm phán dự khuyết để bảo đảm xét xử đúng thời hạn theo quy định trong quá trình giải quyết vụ án; nếu thẩm phán được phân công không thể tiếp tục tiến hành được nhiệm vụ thì chánh án tòa án phân công thẩm phán khác tiếp tục nhiệm vụ; trường hợp đang xét xử mà không có thẩm phán dự khuyết thì vụ án phải được xét xử lại từ đầu và tòa án phải thông báo cho đương sự; viện kiểm sát cùng cấp

Quyền; nghĩa vụ của bị đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan khi nhận được thông báo

Trong thời hạn 15 ngày; kể từ ngày nhận được thông báo; bị đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan phải nộp cho tòa án văn bản ghi ý kiến của mình đối với yêu cầu của nguyên đơn và tài liệu; chứng cứ kèm theo; yêu cầu phản tố; yêu cầu độc lập (nếu có)

Trường hợp cần gia hạn thì bị đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan phải có đơn đề nghị gia hạn gửi cho tòa án nêu rõ lý do; nếu việc đề nghị gia hạn là có căn cứ thì tòa án phải gia hạn nhưng không quá 15 ngày.

Bị đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan có quyền yêu cầu tòa án cho xem; ghi chép; sao chụp đơn khởi kiện và tài liệu; chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện; trừ tài liệu; chứng cứ  có liên quan đến bí mật nhà nước; thuần phong mỹ tục của dân tộc; bí mật nghề nghiệp; bí mật kinh doanh; bí mật cá nhân; bí mật gia đình theo yêu cầu chính đáng của đương sự nhưng phải thông báo cho đương sự biết những tài liệu; chứng cứ không được công khai cùng với việc phải nộp cho tòa án văn bản ghi ý kiến của mình đối với yêu cầu của nguyên đơn; bị đơn có quyền yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. 

Trường hợp người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan không tham gia tố tụng với bên nguyên đơn hoặc với bên bị đơn thì họ có quyền yêu cầu độc lập khi: việc giải quyết vụ án có liên

quan đến quyền lợi; nghĩa vụ của họ; yêu cầu độc lập của họ có liên quan đến vụ án đang được giải quyết; yêu cầu độc lập của họ được giải quyết trong cùng một vụ án làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác và nhanh hơn

Hòa giải và chuẩn bị xét xử

Thời hạn chuẩn bị xét xử

Thời hạn chuẩn bị xét xử các loại vụ án; trừ các vụ án được xét xử theo thủ tục rút

gọn hoặc vụ án có yếu tố nước ngoài; được quy định như sau:

Đối với các vụ án tranh chấp về dân sự và tranh chấp về hôn nhân và gia đình thuộc

thẩm quyền giải quyết của tòa án thì thời hạn là 04 tháng; kể từ ngày thụ lý vụ

án;

   Đối với các vụ án tranh chấp về kinh doanh; thương mại và tranh chấp về lao động

thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án thì thì thời hạn là 02 tháng; kể từ ngày thụ lý vụ án

  Đối với vụ án có tính chất phức tạp hoặc do sự kiện bất khả kháng; trở ngại khách quan thì chánh án tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử nhưng không quá 02 tháng đối với vụ án thuộc trường hợp tranh chấp về dân sự và tranh chấp về hôn nhân và gia đình; và không quá 01 tháng đối với vụ án thuộc trường hợp tranh chấp về kinh doanh; thương mại và tranh chấp về lao động.

Trường hợp có quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử được tính lại kể từ ngày quyết định tiếp tục giải quyết vụ án của tòa án có hiệu lực pháp luật.

Xem thêm: Thủ tục tiến hành hòa giải theo quy định tố tụng dân sự

Hòa giải

Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án; tòa án tiến hành hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án; trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được hoặc vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn

Những vụ án dân sự không được hòa giải: 

Yêu cầu đòi bồi thường vì lý do gây thiệt hại đến tài sản của nhà nước; những vụ án phát

sinh từ giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội

Những vụ án dân sự không tiến hành hòa giải được: bị đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan đã được tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn cố tình vắng mặt;  đương sự không thể tham gia hòa giải được vì có lý do chính đáng; đương sự là vợ hoặc chồng trong vụ án ly hôn là người mất năng lực hành vi dân sự; một trong các đương sự đề nghị không tiến hành hòa giải.

Thông báo về phiên họp kiểm tra việc giao nộp; tiếp cận; công khai chứng cứ và hòa giải: 

Thẩm phán tiến hành mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp; tiếp cận; công khai chứng cứ và hòa giải giữa các đương sự. Trước khi tiến hành phiên họp; thẩm phán phải thông báo cho đương sự; người đại diện hợp pháp của đương sự; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự về thời gian; địa điểm tiến hành phiên họp và nội dung của phiên họp

Ra quyết định

Trong thời hạn chuẩn bị xét xử nêu trên; tùy từng trường hợp; thẩm phán ra một trong các quyết định sau đây:

• Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự;
• Tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự;

• Đình chỉ giải quyết vụ án dân sự;
• Đưa vụ án ra xét xử

Xét xử sơ thẩm

Trong thời hạn 01 tháng; kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử; tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.

Xét xử phúc thẩm

Xét xử phúc thẩm là việc tòa án cấp phúc thẩm trực tiếp xét xử lại vụ án mà bản án; quyết định của tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo; kháng nghị.

Đương sự; người đại diện hợp pháp của đương sự; cơ quan; tổ chức; cá nhân khởi kiện có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm; quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự; quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự của tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

Đơn kháng cáo phải được gửi cho tòa án cấp sơ thẩm đã ra bản án; quyết định sơ thẩm bị kháng cáo. Trường hợp đơn kháng cáo được gửi cho tòa án cấp phúc thẩm thì tòa án đó phải chuyển cho tòa án cấp sơ thẩm để tiến hành các thủ tục cần thiết.

Kèm theo đơn kháng cáo; người kháng cáo phải gửi tài liệu; chứng cứ bổ sung (nếu có) để chứng minh cho kháng cáo của mình là có căn cứ và hợp pháp

Giám đốc thẩm

Giám đốc thẩm là xét lại bản án; quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị giám đốc thẩm khi có căn cứ trong thời hạn 01 năm; kể từ ngày bản án; quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật; nếu phát hiện có vi phạm pháp luật trong bản án; quyết định đó thì đương sự có quyền đề nghị bằng văn bản với người có thẩm quyền kháng nghị để xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.

Tái thẩm

 Tái thẩm là xét lại bản án; quyết định đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị vì có tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án; quyết định mà tòa án; các đương sự không biết được khi tòa án ra bản án; quyết định đó. 

Trên đây là một số thông tin Legalzone muốn chia sẻ tới bạn đọc về  Thủ tục khởi kiện dân sự. Nếu muốn biết thêm thông tin chi tiết và để được hướng dẫn vui lòng liên hệ với chúng tôi để được kịp thời tư vấn.

Xin cảm ơn!

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ

Công ty Luật Legalzone

Hotline tư vấn:  0936 037 464

Email: [email protected]

Website: https://lsu.vn/

Hệ thống: Thủ tục pháp luật

Địa chỉ: Phòng 1603, Sảnh A3, Toà nhà Ecolife, 58 Tố Hữu, Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội

———————————-

Tư vấn đầu tư nước ngoài/ Foreign investment consultantcy

Tư vấn doanh nghiệp/ Enterprises consultantcy

Tư vấn pháp lý/ Legal consultantcy

Facebook Luật sư Việt Nam:https://www.facebook.com/lsu.vn