Số tiền “né” thuế nói trên bằng thu ngân sách cả năm của một huyện và nghiêm trọng hơn còn nhiều dấu hiệu của một “hệ thống” giúp DN “né” thuế!
Một DN “tiết kiệm thuế” bằng thu ngân sách một huyện
Ngày 23.1.2008, Cục Thuế Đồng Nai ra quyết định xử lý vi phạm về thuế với Cty Grobest (100% vốn đầu tư nước ngoài, sản xuất thức ăn tôm cá, chế biến thuỷ – hải sản xuất khẩu) với tổng số tiền truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) trong 4 năm (2003 – 2006) lên gần 15 tỉ đồng.
Theo một cán bộ thuế thì số tiền trên vẫn chưa phải tất cả thuế TNDN phải truy thu đúng, đủ? Tính toán mới nhất, khả năng con số này sẽ lên đến 30 tỉ đồng.
Theo điều tra của PV Lao Động, năm 2000, Cty Grobest được BQL các KCN Đồng Nai cấp phép cho Cty Grobest với chức năng chế biến thuỷ – hải sản đông lạnh (để xuất khẩu); sản xuất thức ăn cho tôm, cá để tạo nguồn nguyên liệu cho chế biến của doanh nghiệp.
Cty được hưởng ưu đãi “đặc biệt”: Thuế TNDN bằng 10% lợi nhuận thu được; được miễn thuế TNDN trong 4 năm kể từ khi kinh doanh bắt đầu có lợi nhuận và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo.
Lý giải cho việc “ưu đãi” này, BQL các KCN Đồng Nai (đơn vị cấp phép) cho rằng dự án Cty Grobest nằm trong KCN, sử dụng nguồn nguyên liệu, vật tư trong nước, việc sản xuất thức ăn cho tôm, cá chủ yếu là để tạo nguồn cho chế biến thuỷ – hải sản đông lạnh xuất khẩu là dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư…
Năm 2001, từ khi bắt đầu sản xuất kinh doanh cho đến năm 2003, Cty đã không thực hiện nội dung như trong giấy phép đầu tư. Năm 2004, nhà máy đông lạnh xuất khẩu thuỷ, hải sản của Cty Grobest đầu tư xây dựng ở Bạc Liêu mới chính thức đi vào hoạt động nhưng liên tục lỗ.
Một trong những điều kiện được hưởng thuế ưu đãi đặc biệt với trường hợp Cty Grobest là phải đảm bảo việc xuất khẩu thuỷ – hải sản sẽ chiếm tỉ trọng từ hơn 50% (năm thứ nhất) và đến năm thứ hai tăng lên hơn 60% và sau đó sẽ đạt gần 70% tổng doanh thu. Tuy nhiên, năm 2004 xuất khẩu của Cty chỉ chiếm tỉ trọng khoảng 5% doanh thu, năm 2005 xuất khẩu chiếm gần 30% doanh thu và năm 2006 xuất khẩu mới đạt xấp xỉ 42% doanh thu.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Vũ Thị Mai, nếu đáp ứng được điều kiện xuất khẩu trên 80% trở lên thì thuế suất là 10%, được miễn thuế TNDN 4 năm và giảm 50% thuế TNDN 4 năm tiếp theo. Như vậy Cty Grobest không được hưởng chính sách ưu đãi thuế miễn, giảm này…
Hợp đồng tư vấn… tiết kiệm thuế?
Theo điều tra của PV, ngay từ năm 2003, khi kiểm tra quyết toán thuế của Cty Grobest, ngành thuế Đồng Nai cũng đã phát hiện ra điều không bình thường trong việc thực hiện ưu đãi miễn, giảm thuế cho DN này. Tháng 12.2004, BQL các KCN Đồng Nai cũng có một văn bản gửi Cty cảnh báo sẽ điều chỉnh mức thu thuế. Thế nhưng tại sao Cty Grobest vẫn được “ưu ái” tới tận năm 2008?
Đáng lưu ý, chỉ khoảng 1 tháng ngay sau văn bản của BQL các KCN Đồng Nai, ngày 8.1.2005 Cty Grobest đã ký kết với Cty kế toán kiểm toán tư vấn Việt Nam (viết tắt Cty KTVN – trụ sở tại Hà Nội) một hợp đồng rất “đặc biệt” rằng Cty KTVN sẽ cung cấp dịch vụ tư vấn về việc xin phê duyệt của Bộ Tài chính hoặc Tổng cục Thuế cho phép Cty Grobest được miễn thuế TNDN trong 4 năm kể từ khi có lãi và giảm 50% thuế TNDN phải nộp trong 7 năm tiếp theo, thuế suất thuế TNDN là 10% trong suốt thời gian hoạt động.
Đổi lại, Cty Grobest ngoài mất phí dịch vụ 155.000USD thì còn phải “từ năm 2006 đến năm 2011 nếu bên A có lãi thì hàng năm phải trả thêm phí tư vấn cho bên B 10% trên số thuế TNDN phải nộp tiết kiệm được”.
Từ những bất thường và với hợp đồng quá “chi tiết” giữa Cty Grobest và Cty KTVN khiến không ít ngành chức năng Đồng Nai “giật mình”: Cty Grobest liệu có “né” được thuế trong nhiều năm, nếu không có sự tiếp tay của cán bộ chức năng tỉnh?
Thủ tục pháp luật
