Cả 4 nhà đều “dính”

Hội đồng xác định (HĐXĐ) vừa công bố báo cáo kết quả về nguyên nhân gây ra sự cố vỡ đập Z20 ở xã Hương Trạch, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) vào ngày 5/6.

 

4 nhà đều “dính”

 

Sau khi đập Z20 vỡ, các bên liên quan đến công trình này đều lên tiếng cho rằng mình đúng và đổ lỗi cho phía bên kia. Ngày 16/6, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định thành lập HĐXĐ độc lập để tìm ra nguyên nhân gây sự cố vỡ đập.

 

Từ việc phân tích tài liệu khảo sát thiết kế, thi công, nghiệm thu, hồ sơ khảo sát bổ sung, kết hợp với cách tính toán kiểm chứng và xem xét các ý kiến tranh luận của các bên liên quan, HĐXĐ đã đưa ra kết luận về quá trình diễn ra sự cố và các nguyên nhân khiến đập Z20 bị vỡ.

Đất đắp xung quanh thân cống không được đầm chặt đúng như yêu cầu khiến cống bị vỡ. Ảnh: Hà Vy

Quá trình dẫn đến sự cố là do khi nước hồ dâng hình thành dòng thấm mạnh dọc theo phạm vi đất đắp quanh cống, từ đó hình thành các vết nứt ở phía mặt tiếp giáp giữa thân đập và bờ trái làm tăng dòng thấm luồn theo mặt này.

 

Dòng thấm mạnh ở bờ trái sẽ làm cho đất ở phía này bị cuốn trôi nhiều hơn, làm cho thân cống có xu thế nghiêng về phía trái, dòng thấm mạnh sẽ cuốn trôi đất ở thân đập tạo thành các hang hốc, khi kích thước các hang hốc đủ lớn thì phần đất phía trên sẽ sụt xuống.

 

Trong quá trình sụt đất, thân cống bị gãy trong khoảng giữa thúc đẩy nhanh việc vỡ đập và trôi cống.

 

Dẫn đến sự cố này có hai nguyên nhân chính.

 

Thứ nhất là do đắp đất xung quanh thân cống không được đầm chặt đảm bảo yêu cầu chống thấm.

 

Trong đó thiết kế lỗi là không quy định cụ thể về chỉ tiêu đất đắp xung quanh cống, thi công không thực hiện đầy đủ quy trình đắp đất thủ công xung quanh cống và kiểm tra chất lượng đất đắp và không giám sát đầy đủ quá trình đắp quanh thân cống và lấy mẫu kiểm tra chất lượng.

 

Thứ hai là mái hố móng bờ trái đào quá dốc, không đảm bảo nối tiếp an toàn giữa thân đập và bờ trái.  

 

Trong đó, thiết kế có lỗi khi không ghi chú rõ ràng yêu cầu làm chân khay ở đáy đập và rãnh thoát nước ở chân hạ lưu đập đoạn vai trái; thi công thì đào mái hố móng phía trái quá dốc, không theo đúng bản vẽ thiết kế, không làm chân khay ở đáy đập và rãnh thoát nước ở hạ lưu chân đập đoạn vai trái và giám sát không phát hiện những sai khác của thi công so với thiết kế để xử lý kịp thời.

 

Mái hố móng bờ trái đào quá dốc, không đảm bảo nối tiếp an toàn giữa thân đập và bờ trái. Ảnh: Quang Cường

 

Trong phần kết luận báo cáo nêu rõ: “Sự cố vỡ đập Z20 cho thấy các bên liên quan đã chủ quan trong quá trình đầu tư xây dựng từ khâu thiết kế, giám sát thi công, thi công xây dựng công trình và quản lý chất lượng, quản lý sử dụng công trình. Chủ đầu tư, các nhà thầu TVGS, TVTK, nhà thầu xây lắp, đơn vị chủ quản lý cần phải nghiêm túc rút kinh nghiệm và chịu trách nhiệm về hậu quả xẩy ra”. 

 

Mất 249 triệu đồng để tìm nguyên nhân

 

Công trình đập Z20 có tổng mức đầu tư là 2,7 tỉ đồng, khi vỡ đã gây ra hậu quả nghiêm trọng cho ngành đường sắt Việt Nam và cuộc sống của hàng trăm gia đình dân tộc thiểu số ở xã Hương Trạch.

 

Tuy nhiên, điều đáng nói hơn là sau khi xảy ra sự cố này, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phải bỏ ra 249 triệu đồng để thuê các đơn vị tìm ra nguyên nhân gây vỡ đập.

Để tìm ra nguyên nhân vỡ đập Z20, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phải bỏ ra 249 triệu đồng để thêu các đơn vị khác. Ảnh: Hà Vy

Ông Nguyễn Hữu Phúc – Trưởng Phòng Quản lý hoạt động, xây dựng Sở Xây dựng, thành viên HĐXĐ cho biết: “Để tìm ra nguyên nhân, chúng tôi đã phải thuê Viện Kỹ thuật công trình – Trường Đại học Thủy Lợi tham gia chủ trì giám sát sự cố và Công ty cổ phần TVXD Hà Tĩnh khảo sát địa hình phục vụ giám định với số tiền là 249 triệu đồng”.

 

Theo quyết định của UBND tỉnh Hà Tĩnh thì HĐXĐ phải hoàn thành công việc trong vòng 10 ngày (từ ngày 16 đến 26/6), nhưng trên thực tế, để tìm ra nguyên nhân vỡ đập Z20, HĐXĐ đã phải mất gần 2 tháng.

 

“Phía HĐXĐ không thể tìm ra nguyên nhân mà phải đi thuê các đơn vị khác. Hơn nữa, trong quá trình làm việc, chúng tôi đã phải tiến hành làm nhiều thí nghiệm địa chất phức tạp mất rất nhiều thời gian”, ông Phúc giải thích.

 

Được biết, báo cáo về nguyên nhân gây vỡ đập Z20 vừa được HĐXĐ gửi đến các cơ quan chức năng trong đó có Phòng PC15 Công an Hà Tĩnh.