7 tháng, 10 ngày trong tay những kẻ cực đoan
David Rohde, nhà báo điều tra của The New York Times, người từng đoạt nhiều giải thưởng báo chí Pulitzer, đã kể lại một cách sống động về thời gian bị những kẻ Hồi giáo cực đoan Taliban giam cầm.
Câu chuyện bắt đầu vào ngày 10/11/2008 khi David và hai đồng nghiệp Afghanistan bất ngờ bị bắt cóc khi đang trên đường tới nơi hẹn phỏng vấn một thủ lĩnh Taliban ở ngoại ô Kabul, Afghanistan.
David Rohde phỏng vấn các dân làng ở nam Afghanistan vào cuối hè 2007, khoảng một năm trước khi bị bắt cóc (Ảnh NY Times) |
Động cơ ôtô gầm lên khi tay súng đạp mạnh vào chân ga và chúng tôi vượt qua một sa mạc rộng lớn của Afghanistan. Tôi ngồi ở ghế sau, giữa hai đồng nghiệp Afghanistan. Đây là hai người đi cùng tôi trong chuyến đi đưa tin, và cả 3 đã bị một số nam giới có vũ trang bao vây xe và bắt làm con tin.
Một tay súng khác ngồi ở ghế trên quay lại và nhìn chằm chằm vào chúng tôi trong khi vẫn nắm chặt khẩu súng trường Kalashnikov. Không ai nói gì. Tôi liếc nhìn khung cảnh ảm đạm bên ngoài, ở phía xa xa, chỉ có đất đỏ và những tảng đá xám xịt, và lo sợ chúng tôi sẽ mất mạng trong vòng vài phút.
Đó là ngày 10/11 năm ngoái, tôi đi tới chỗ hẹn với một chỉ huy Taliban cùng một nhà báo Afghanistan tên là Tahir Luddin và lái xe Asad Mangal. Viên chỉ huy Taliban mời chúng tôi phỏng vấn ông ta ở ngoại ô Kabul vì tôi là người chuyên trách mảng Afghanistan và Pakistan.
Càng nhìn tay súng ngồi ở ghế phía trên tôi càng sợ. Khuôn mặt người này chỉ để lộ một chút cảm xúc. Mắt anh ta tối màu, không có sự sống.
Tôi nghĩ về vợ, về gia đình và cảm thấy hổ thẹn. Một cuộc phỏng vấn dường như vô cùng quan trọng vài tiếng trước đây thì lúc này dường như trở nên vô lý và khinh suất. Tôi đã đặt cuộc sống của Tahir và Asad, cũng như của tôi vào vòng nguy hiểm.
Chúng tôi đi tới một lòng sông cạn nước và chiếc xe dừng lại. “Họ sắp giết chúng ta”, Tahir thì thào. “Họ sắp giết chúng ta”.
Tahir và Asad được lệnh ra khỏi xe. Các tay súng từ một chiếc ô tô thứ hai bắt đầu dùng súng đánh đập họ và giải họ đi. Tôi được lệnh bước ra khỏi ôtô và đi lên một ngọn đồi phủ đầy cát.
Trong khi một tên chĩa khẩu Kalashnikov vào tôi thì một tên lấy kính, máy tính xách tay, bút và máy quay của tôi. Tôi bị bịt mắt, còng hai tay sau lưng. Tim tôi đập thình thịch. Mồ hôi túa ra.
“Habarnigar”, tôi nói, đây là tiếng Dari, nghĩa là nhà báo. “Salaam” – một câu bằng tiếng Ảrập ý là hòa bình, tôi nói.
Tôi đợi vài phát súng. Tôi biết, mình có thể chết nhưng vẫn điềm tĩnh một cách lạ thường.
Một lúc sau, tôi cảm thấy có một bàn tay đẩy lưng tôi về chiếc xe và tôi bị buộc phải nằm xuống ghế sau. Hai tay súng chui vào, cửa sập lại. Chiếc xe lảo đảo tiến về phía trước. Tahir và Asad đã đi rồi và tôi nghĩ rằng họ đã chết.
Chiếc xe dừng lại sau khoảng 2 giờ chạy. Những kẻ canh gác tháo khăn bịt mắt và dẫn tôi đi qua một chiếc cửa của ngôi nhà làm bằng gạch bùn chưa nung nằm giữa một hẻm núi.
Tôi bị nhốt vào một phòng nhỏ như phòng vệ sinh. Vài phút sau, lính gác mở cửa và Tahir, Asad bước vào trong. Chúng tôi nhìn nhau thở phào. Khoảng 20 phút sau, một lính gác mở cửa và ra dấu cho chúng tôi ra hành lang.
“Không bắn, không bắn”, anh ta nói.
Lần đầu tiên trong ngày, tôi nghĩ chúng tôi vẫn giữ được mạng sống. Lính gác dẫn chúng tôi bước vào một căn phòng được trang trí bằng thảm màu hạt dẻ và những chiếc gối đỏ. Khoảng nửa tá nam giới đang ngồi dọc theo bức tường của căn phòng, súng trường Kalashnikov đặt cạnh họ. Tôi ngồi xuống, chéo với một người đàn ông quấn patu (một loại khăn quàng cổ truyền của Afghanistan) quanh mặt. Người đàn ông này đeo một cặp kính to choán hết cả khuôn mặt, và đội một chiếc mũ len màu đen rẻ tiền.
“Ta là một thủ lĩnh của Taliban. Tên là Mullah Atiqullah”, người đàn ông đó lên tiếng.
Trong 7 tháng 10 ngày tiếp theo, Atiqullah và bè đảng của ông ta giữ ba chúng tôi làm con tin. Chúng tôi bị giữ ở Afghanistan trong một tuần sau đó được chuyển tới khu vực bộ lạc ở Pakistan, nơi mà nhiều người nghĩ Osama bin Laden đang ẩn náu.
Atiqullah làm việc với Sirajuddin Haqqani, lãnh đạo một trong những phe phái theo đường lối cứng rắn của Taliban. Haqqanis và các đồng minh sẽ giữ chúng tôi ở khu vực mà họ kiểm soát là Bắc và Nam Waziristan.
Trong thời gian bị giữ làm con tin, tôi cố tranh luận với những người bắt giữ. Tôi nói với họ, chúng tôi chỉ là những nhà báo, tới để lắng nghe câu chuyện ở phía Taliban. Tôi nói với họ, tôi mới cưới vợ, còn Tahir và Asad có 9 người con. Tôi khóc, với hy vọng họ sẽ thông cảm, và cầu xin họ tha cho chúng tôi. Tất cả những nỗ lực của tôi xem ra vô ích.
Trong suốt nhiều tháng, tôi nhận ra một điều đơn giản. Sau 7 năm đưa tin ở vùng này, tôi vẫn không nhận thức đầy đủ rằng một số nhân vật Taliban trở nên cực đoan như thế nào. Trước khi bị bắt cóc, tôi coi nhóm này là một dạng của Al Qaeda – một phong trào có động cơ tôn giáo chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát Afghanistan.
Sống cạnh những môn đồ của Haqqanis, tôi học được rằng mục tiêu của Taliban là rất tham vọng. Liên lạc với các chiến binh ngoại quốc ở khu vực bộ lạc dường như có ảnh hưởng sâu sắc với nhiều chiến binh Taliban trẻ tuổi. Họ muốn thiết lập một tiểu vương quốc Hồi giáo chính thống với Al Qaeda, trải rộng khắp thế giới Hồi giáo.
Thủ tục pháp luật